अद्रक कंदकुज कारणे व उपा

*अद्रक शेती* *विषय* अद्रक कंदकुज कारणे व उपाय. नमस्कार शेतकरी मित्रांनो, या भागात आपण कंदकुज होण्याचे कारणे समजून घेणार आहोत. कंदकुज होण्याचे मुख्य कारण आहे हानिकारक बुरशी ही बुरशी कधी तयार होते, ज्यावेळेस जमिनीचे आरोग्य चांगले राहत नाही त्यावेळेस. जमिनीचे आरोग्य चांगले असणे म्हणजे जमीन सजीव असणे. जमीन सजीव करण्यासाठी आपल्याला उपयुक्त जिवाणूंचे कल्चर जमिनीला पाजावे लागते. आता अनेक कंपन्यांनी जमिनीचे कल्चर तयार केलेले आहे.त्याच्याने जमीन भुसभुशीत राहून जमिनीत हवा खेळती राहते व जमिनीत हानिकारक बुरशी तयार होत नाही. दुसरे कारण म्हणजे जमिनीत पाणी साचने,जमिनीत पाणी साचल्याने उपयुक्त जिवाणूंना ऑक्सिजन मिळत नाही आणि हानीकारक बुरशींची उत्पत्ती होण्यास सुरुवात होते.त्यामुळे बेडच्या खालच्या भागात किंवा प्लॉटमध्ये कुठेही पाणी साचणार नाही याची सर्वांनी काळजी घेणे गरजेचे आहे. हा प्रकार उद्भवू नये म्हणून लागवड झाल्यानंतर 15 दिवसांनी ट्रायकोडर्मा व सुडोमोनास हे जैविक बुरशीनाशक एकरी एक एक लिटर किंवा एक एक किलो सोडावे ट्रायकोडर्मा ही जैविक बुरशी असून ती हनिकरक बुरशीला खाते. काही शेतकरी कंदकुज लागू नये म्हणून रासायनिक बुरशीनाशक व कीटकनाशक सोडतात आणि त्याने नेमके उलट होते. रासायनिक बुरशीनाशक सोडल्यास उपयुक्त जिवाणू मरतात आणि हानिकारक बुरशीची वाढ व्हायला सुरुवात होते. आपण आपल्या हाताने आपल्याच पायावर दगड टाकल्यासारखे घडते.म्हणजे आपण रासायनिक बुरशीनाशके किंवा कीटक नाशक दिल्याने हानिकारक बुरशिला आमंत्रण देतो.त्यामुळे ट्रायकोडर्मा व सुडोमोनास द्यावे आणि हुमणी साठी मेटारायझीयम हे जैविक जिवाणू द्यावे हे तीनही जैविक आहे व विद्यापीठात अत्यल्प दरात मिळतात काही कारणास्तव कंडकुज आल्यास रासायनिक बुरशीनाशके दिल्यास हरकत नाही परंतु येण्याअगोदर कुठलेही रासायनिक बुरशीनाशके वापरू नये त्यांनी कंदकुज येण्याची शक्यता 90 टक्‍क्‍यांपर्यंत वाढते म्हणून कधीही जैविक बुरशीनाशकाचा वापर योग्य ठरतो. धन्यवाद,